Devaramallur, sidlaghatta : ಶಿಡ್ಲಘಟ್ಟ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ದೇವರಮಳ್ಳೂರು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮಳ್ಳೂರಾಂಭ ದೇವಿಯ ರಥೋತ್ಸವ ಇದೇ ಡಿಸೆಂಬರ್ 15ರಂದು ಜರುಗಲಿದೆ. ರಥೋತ್ಸವದ ಅಂಗವಾಗಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ 13ರಿಂದ 19ರವರೆಗೆ ಒಂದು ವಾರದ ಕಾಲ ವಿಶೇಷ ಪೂಜಾ ಕೈಂಕರ್ಯಗಳು ನಡೆಯಲಿವೆ.
ರಥೋತ್ಸವದ ಭಾಗವಾಗಿ ದನಗಳ ಜಾತ್ರೆ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡಿಸೆಂಬರ್ 19ರಂದು ದನಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಯಲಿದ್ದು, ಉತ್ತಮ ರಾಸುಗಳಿಗೆ ಬಹುಮಾನ ವಿತರಣಾ ಸಮಾರಂಭ ನಡೆಯಲಿದೆ.
ಮಡ್ಲೂರು ಸಂಸ್ಥಾನದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ದೇವರಮಳ್ಳೂರು ಗ್ರಾಮವನ್ನು ಗೋಪಾಲಗೌಡ ಎಂಬ ಪಾಳೆಗಾರ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅದನ್ನು ಮಡ್ಲೂರು ಸಂಸ್ಥಾನವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ನಂದಗುಡಿ, ಆವತಿ, ಗುಡಿಬಂಡೆ ಮತ್ತು ಚೇಳೂರುವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದ್ದೆಂದು ಶಾಸನಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಗಂಗ ಮತ್ತು ಚೋಳರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಪಾಳೆಗಾರರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಡಿ ಸಣ್ಣಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಾಗಿKnown.
ಜಾನಪದ ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಕ್ಷಸ ಸಂಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಸಾವಿರದೊಂದು ಹೋಮಗಳು ನಡೆಸಿ, ಪಂಚ ಮಹಾಶಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಶಕ್ತಿದೇವತೆಯರಿಗೆ ಮಡಿಲು ತುಂಬಿ ರಾಕ್ಷಸ ಸಂಹಾರ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹೋಮಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಯಾದ ಕಲ್ಲಿನ ಬಟ್ಟಲುಗಳು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಕಾಣಬಹುದು.
ಮಡ್ಲೂರಿನಲ್ಲಿ ಆತ್ಮಾರಾಮ ದೇವಾಲಯ, ವೇಣುಗೋಪಾಲ ದೇವಾಲಯ, ಮತ್ತು ಕೋಟ್ಲಪ್ಪ ದೇವಾಲಯಗಳಿದ್ದು, ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾದ ಕಲ್ಯಾಣಿ, ಅನೇಕ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳು ಇವೆ. ತ್ರಿಮತಸ್ತರಾದ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ, ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು ಈ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಸಂದರ್ಶನೆ ಮಾಡಿದ್ದು, ಅವರ ವಿಗ್ರಹಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.
ಇಲ್ಲಿನ ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ, ಗರ್ಭಗೃಹದ ಕಾವಲುಗಾರರಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜಯ-ವಿಜಯರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಗಣೇಶ ಮತ್ತು ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯರು ಕಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ.